Blog

“Kurumsal karbon ayak izi nedir?” sorusunun cevabı, bir firma ya da işletmenin üretim, tedarik zinciri ve faaliyetlerinden kaynaklanan, doğrudan ve dolaylı sera gazı emisyonlarının miktarını ifade eder. Emisyonlar, enerji tüketimi, ulaşım, üretim süreçleri, atık yönetimi gibi faktörlerden kaynaklanır ve genellikle karbondioksit (CO2), metan (CH4), azot oksitler (NOx) gibi gazları içermektedir. Kurumsal karbon ayak izi kısaca, şirketlerin çevreye karşı etkilerini anlamalarına ve bu sebeple azaltma çabalarında yardımcı olur. 

Kurumsal Karbon Ayak İzi Neden Önemlidir? 

Kurumsal karbon ayak izinin önemini 5 maddede özetleyebiliriz: 

1. 1. İklim Değişikliği ile Mücadele: Kısaca açıklamak gerekirse işletmelerin sera gazı emisyonlarını ölçmesine ve bunları azaltma stratejileri geliştirmesinde yardımcı olur. Küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynamaktadır. 

2. 2. Sürdürülebilirlik: İşletmeler, doğal kaynakları daha verimli bir şekilde kullanarak karbon ayak izini azaltabilir ve çevresel etkilerini minimize edebilir. İşletmelerin uzun vade sürdürülebilirliği açısından önemlidir. 

3. 3. Rekabet Avantajı: Çevre dostu ve düşük karbonlu ürünlerin talebi tüketiciler arasında giderek artıyor. Bu sayede düşük karbonlu bir işletme olmanın rekabet avantajı sağladığı söylenebilir. 

4. 4. Maliyet Azaltma: Enerji/Kaynak verimliliği ile atıkları azaltma çabalarıyla işletmenin maliyetlerini azaltabilir. Enerji ve kaynak kullanımında tasarruf sağlamak için daha sürdürülebilir uygulamalar benimsenmelidir. 

5. 5. Yasal ve Düzenleyici Uyum: Çoğu ülkede karbon emisyonları ile ilgili düzenlemeler ve standartlar bulunmaktadır. İşletmeler ise bu düzenlemelere uyum sağlayıp cezalardan kaçınmak için karbon ayak izlerini ölçmek ve azaltmak durumundadırlar. 

Kurumsal Karbon Ayak İzi Nasıl Hesaplanır? 

Kurumsal karbon ayak izi hesaplanırken çoğu zaman 3 tane ana kategori dikkate alınır. Kapsam anlamına gelen Scope üçe ayrılır. Bu kategorilerin hesaplanma yöntemleri aşağıdaki gibidir: 

1. 1. Scope 1 Emisyonları: Bu scope(kapsam), işletmenin tesislerindeki petrol, doğal gaz, kömür gibi yakıtların yanması sonucu meydana gelen karbondioksit emisyonları bulunmaktadır. Hesaplama yapmak için genellikle yakıt tüketim verileri ile emisyon faktörleri kullanılmaktadır. İşletmenin doğrudan kontrolü altında olan kaynaklar tarafından meydana gelen emisyonlardır. 

2. 2. Scope 2 Emisyonları: İşletmenin satın aldığı ısı ve elektrik gibi enerji kaynaklarının üretiminden meydana gelen emisyonlar bu scope altında yer alır. Hesaplama yapmak için genellikle bölgesel elektrik karışımı ve enerji tüketim verileri emisyon faktörleri kullanılır. İşletmenin ısı, elektrik ve buhar gibi enerji kaynaklarına bağlı tüketimlerinden kaynaklanan dolaylı emisyonlardır. 

3. 3. Scope 3 Emisyonları: İşletmenin tedarikçilerinden, çalışanların günlük ulaşımından, iş seyahatlerinden, atık yönetiminden ve işleme atıklarından meydana gelen emisyonlardır. Hesaplama yapmak için ise işletmenin faaliyetlerine bağlı tedarik zinciri analizi, veriler ve ölçümler kullanılmaktadır. 

Özetlemek gerekirse kurumsal karbon ayak izi hesaplama süreci, belirli emisyon kaynaklarını tanımlamayı, bu kaynaklardan meydana gelen emisyonları ölçmeyi, uygun emisyon faktörlerini kullanarak hesaplamayı ve sonuçları raporlamayı barındırır. Bu hesaplamalar uluslararası standartlara uygun olarak çoğu zaman uzmanlar ve çevre danışmanları tarafından gerçekleştirilir. 

Kurumsal Karbon Ayak İzi Nasıl Azaltılır? 

1. 1. Yenilenebilir Enerji Kullanımı: İşletmeler, tedarik ettikleri enerjinin bir kısmını ya da tamamını yenilenebilir kaynaklardan elde etmeye odaklanabilirler. Karbon ayak izini azaltmada güneş enerjisi, rüzgar enerjisi veya hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynakları, etkili bir yöntem olabilir. 

2. 2. Enerji Verimliliği İyileştirmeleri: İşletmeler bulundukları yerde enerji verimliliğini artırmak için çeşitli yatırımlar yapabilirler. Yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapmak, ısıtma, soğutma ve aydınlatma sistemlerini optimize etmek gibi adımlar bu kapsamda önemlidir. 

3. 3. Tedarik Zinciri Yönetimi: İşletmeler, tedarik zinciri süresince karbon ayak izini azaltmak amacıyla tedarikçi seçiminde ve işbirliği yaparken dikkatli olabilirler. Karbon etkinliği yüksek tedarikçilerden kaçınmak ve sürdürülebilir tedarikçilere yer vermek, işletmenin genel anlamda karbon ayak izini azaltabilir. 

4. 4. İş Seyahatlerinin Azaltılması: İş seyahatlerini azaltıp ya da sanal toplantılar gibi alternatif iletişim yöntemlerini uygulayarak işletmeler, karbon emisyonlarını düşürebilirler. Teknolojik altyapının güçlendirilmesi ve uzaktan çalışma (remote work) olanaklarının artırılması bu stratejinin önemli bir parçası olabilir. 

5. 5. Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm: Atık yönetimi ve geri dönüşüm gibi, işletmelerin karbon ayak izini azaltmada etkili olabilecek uygulamalar kullanılabilir. Atıkların azaltılması demek, yeniden kullanım ve geri dönüşümü, doğal kaynak tüketimini ve sera gazı emisyonlarını azaltabilir. 

6. 6. Karbonsuzlaştırma Projelerine Yatırım: Karbon ayak izini azaltmak için işletmeler, “karbonsuzlaştırma projelerine” yatırım yapabilirler. Karbon yakalama , orman ağaçlandırma, ve depolama (CCS) teknolojileri gibi projeler, işletmenin net karbon emisyonlarını azaltmaya yardımcı olabilir. 

Bu stratejiler, işletmelerin karbon ayak izini azaltmalarında ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarında önemli ölçüde yardımcı olabilir. 

Nasıl Raporlanır? 

Kurumsal karbon ayak izinin raporlanması, şirketlerin çevresel etkilerini ve karbon emisyonlarını ortaklarına açık ve anlaşılır bir şekilde iletilmesini sağlar. Raporlama sürecinin temel adımları aşağıdaki gibidir: 

1. 1. Veri Toplama ve Analiz: Birinci adım, şirketin faaliyetlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarını belirlemek için veri toplamak ve analiz etmektir. Bu, enerji tüketimi, ulaşım, tedarik zinciri ve diğer faaliyetlerle ilişkilendirilen emisyonların hesaplanmasını içerir. 

2. 2. Standart Belirleme: İşletmeler, raporlama sürecinde ilk önce kullanacakları standartları belirlemelidirler. Bu genellikle uluslararası kabul görmüş standartları veya endüstriyel olarak en iyi uygulamaları içerir. Örnek olarak, Global Reporting Initiative (GRI – Küresel Raporlama İnisiyatifi) veya Carbon Disclosure Project (CDP – Karbon Saydamlık Projesi) gibi kuruluşların rehberlik ettiği standartlar kullanılabilir. 

3. 3. Raporlama Formatı ve Araçları: Karbon ayak izi raporlaması, çoğu zaman online(çevrimiçi) platformlar ya da özel yazılım araçları kullanılarak yapılmaktadır. Bu araçlar, verilerin toplanmasını, analiz edilmesini ve raporlanılmasını kolaylaştırır. Şirketler, en uygun raporlama formatını ve aracını seçmeli ve kullanmalıdırlar. 

4. 4. Rapor Hazırlama ve Yayınlama: Şirketler karbon ayak izi raporlarını, veriler toplandıktan ve analiz edildikten sonra hazırlayabilirler. Bu raporlar ise şirketin emisyonlarını, azaltma hedeflerini, sürdürülebilirlik çabalarını ve buna dayanan diğer bilgileri içermelidir. Raporlar genellikle şirket web sitesinde veya çevresel raporlama platformlarında yayımlanılmaktadır. 

5. 5. Şeffaflık ve İletişim: Karbon ayak izi raporları, şirketin çevresel performansını paydaşlarına(ortaklarına) açık ve şeffaf bir şekilde iletilmesi beklenilmektedir. Şirketler, raporlarını paydaşlarıyla paylaşarak ve sürdürülebilirlik çabalarını duyurarak iletişim ve şeffaflığı teşvik etmelidirler. 

Üstteki geçerli adımlar, şirketlerin karbon ayak izini etkili bir şekilde raporlamalarına ve sürdürülebilirlik çabalarını paydaşlarına iletmelerine yardımcı olur. 

Hizmetlerimize Göz Atın !